Crna Gora treba u potpunosti da poštuje sva osnovna prava,ukljucujući i slobodu vjeroispovijesti. Ova prava leže u temeljima Evropske unije, a moraju ih u potpunosti poštovati i države koje žele da se pridruže EU.

Vlasti se moraju pobrinuti da se relevantni zakoni pravilno primjenjuju.Ovako Evropska komisija komentariše pismo koje je mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije poslao komesaru za proširenje EU Štefanu Fileu i predsjedniku Odbora Evropskog parlamenta za međunarodne odnose Elmanu Broku,u kojem se žalio na postupke i izjave predsjednika crnogorskog parlamenta Ranka Krivokapica.

Mitropolit Amfilohije je u pismu istakao da socijaldemokratska partija, na cijem je čelu Krivokapic,već godinama, bez ikakvih argumenata, a i iz ideoloških interesa,grubo narušava civilizacijske i pravne tekovine.“Zloupotrebom vlasti, Krivokapić preduzima protivpravne radnje uperene prema SPC, odnosno Mitropoliji crnogorsko-primorskoj,i ostalim pravoslavnim eparhijama u Crnoj Gori.

To čini posljednjih nekoliko godina i preko Ministarstva unutrašnjih poslova,koristeći resornog ministra iz svoje partije, protivzakonito negira vjekovno postojanje SPC, odnosno njenih jedinica u Crnoj Gori,napada njenu imovinu i progoni pravoslavno sveštenstvo iz Crne Gore uskraćivanjem prava boravka”,naveo je Amfilohije.

Iz Evropske komisije porucuju da su svjesni problema vezanih za kanonski status crkava u Crnoj Gori.“Ohrabrujemo dijalog između razlicitih komponenti društva Crne Gore, ukljucujući i međuvjerskim zajednicama. Neophodno je da se poboljša promocija i zaštita zajedničkih vrijednosti i principa”, saopšteno je iz EK. No, dok iz EK poručuju kako je neophodan dijalog između dvije crkve u Crnoj Gori, iz SPC stiže jasna poruka.

Koordinator Pravnog savjeta Mitropolije crnogorsko-primorske (MCP) dr Velibor Džomic poručuje da organizacija koja sebe u javnosti naziva Crnogorska pravoslavna crkva, za Pravoslavnu crkvu ne postoji kao pravoslavna crkva, niti je dio pravoslavne crkve, pa je sasvim iracionalno stavljati u isti kontekst sa Crkvom jednu u crkvenom, pravoslavnom smislu nepostojeću organizaciju koja se sama naziva tako kako se naziva. Tu, kaže naš sagovornik, ne pomaže ni spoljašnja šminka i ikonografija pojedinaca koji kod neobaviještenih građana pokušavaju da stvore utisak da je rijec o navodnoj pravoslavnoj crkvi. Nije dovoljno samo obuci svešteničku mantiju ili vladičanske odežde.

“Sa licima koja su bila u svešteničkom činu i koja su lišena sveštenickog čina i rašcinjena u crkvenim postupcima ne može biti nikakvog dijaloga kao predstavnicima Crkve. Oni mogu, nakon pokajanja, samo da budu članovi Crkve kao vjernici. S druge strane, Pravoslavna crkva kao odgovorna duhovna institucija ima razumijevanja za ljude koji su kao civili iz nekih razloga zastupali tu ideju i s tim ljudima je uvijek moguć razgovor u pogledu njihovog povratka Pravoslavnoj crkvi”.

Jasna poruka stiže i iz CPC. Poručuju da je dogovor moguć ukoliko tome posreduju visoke državne adrese. Slijedi i jedno veliko ALI. Dijalogu, porucuju, mora da prethodi ispunjenje određenih zahtjeva i kriterijuma.

“Prethodno treba da ukinu akt kralja Aleksandra od 22. juna 1920. godine o ujedinjenju crkava i da skupštinskom rezolucijom oglase podgoričku skupštinu nasilnim činom”. Kažu i zašto to treba učiniti.

“Jer je uzrokovao dva građanska rata i nanio štetnu nacionalnim i državnim interesima razmjera koje će se tek utvrđivati. A,potom, nezakonito upisanu imovinu na Srpsku crkvu vrate u prvobitni vlasnički status. U takvim pravnim i političkim okolnostima koje bi nastale nakon ovih akata Beogradska patrijaršija bi morala prihvatiti dijalog koji Crnogorska crkva nece odbiti”, poručio je potpredsjednik savjeta Mitropolije CPC Stevo Vučinic.

DŽOMIC: ZLOUPOTREBA RADI OSTVARENJA PRAVA

Iz dvije crkve su se osvrnuli i na poštovanje ljudskih prava, odnosno, prava na slobodu vjeroispovijesti.

Džomic tvrdi da ovdje treba imati u vidu dva nivoa.

“Prvi nivo je normativni, a drugi nivo je društveni. Veoma cesto se dešavalo, tokom posljednjih 20 godina da su se normativni i društveni dio mimoilazili, a često su bili i suprotstavljeni. U pogledu zakonskih rješenja o slobodi vjeroispovijesti koja su bazirana na odredbama Zakona o pravnom položaju vjerskih zajednica iz 1977.godine, moram da kažem da te odredbe nisu u skladu sa Evropskom konvencijom o ljudskim pravima koja garantuje i normira slobodu vjeroispovijesti i njeno ostvarivanje u individualnom i kolektivnom aspektu.

Kada je u pitanju društveni kontekst, sa žaljenjem moram da kažem da je stvorena takva društvena atmosfera u kojoj je, recimo, dozvoljena zloupotreba prava radi ostvarivanja svoga prava”, kazao je DN Džomic, koji tvrdi da to nije duh i ideja ljudskih prava po evropskim konvencijama.

Džomic za DN kaže da prema tumačenjima nekih u Crnoj Gori, ispada da je dozvoljeno ukrasti tuđi bicikl ili auto i njime se odvesti na službu, ili da je dozvoljeno obiti bogomolju i u njoj obavljati svoje vjerske potrebe. To nije ideja ljudskih prava. Te stvari su jasne i precizirane u dokumentima Evropske unije i ne treba biti mnogo pametan u Crnoj Gori da bi se implementirao sistem koji ce uvažavati sva ljudska prava, pa i pravo na slobodu vjeroispovijesti u punom kapacitetu”.

Džomic je ipak stava da se sloboda vjeroispovijesti poštuje mnogo više danas nego što je bio slučaj prije nekoliko decenija,tako da u tom pogledu Crna Gora napreduje. Nada se da će se novim zakonom, čije je donošenje najavljeno, normirati slobodu vjeroispovijesti u skladu sa čl.9 evropske konvencije, u skladu sa odredbama Ustava. 

“Naša Crkva ce uskoro u Podgorici, povodom 1700.godišnjice Milanskog edikta, organizovati okrugli sto o slobodi vjeroispovijesti u Crnoj Gori”. No, iz CPC stiže jasna primjedba. Kažu da je Crna Gora jedini primjer zemlje u Evropi koja ta prava u cjelini ne poštuje.

“Bjelodano štiti nasilnike iz Beogradske patrijaršije koji nam prijetnjom i silom onemogućavaju vršenje službe, cak i u crkvama koje su u vlasništvu države. Recimo, ne dozvoljavaju nam da služimo u dvorskoj kapeli na Kruševcu koju nam je ustupio njen vlasnik, upravni odbor Centra savremene umjetnosti. Ni u jednoj crkvi ili manastiru, nezavisno da li je nezakonito upisan ili nije na Beogradsku patrijaršiju, svještenstvu naše crkve nije dozvoljen, cak ni pristup,a kamo li vršenje službe. Više puta smo govorili i mnogo puta, i pismeno i usmeno, molili državne adrese da našem svještenstvu omoguce da služi, ali smo uvijek nemušto odbijeni ili su naše molbe prećutane. Inace, mi nemamo primjedbe na Zakone nego na izvršne ograne koji odbijaju da ih sprovode ukoliko je to u interesu CPC”, kategorican je Vučinic.

(Izvor:Dnevne novine)