Na konfrenciji, koja je dio istoimenog projekta čiji je cilj doprinos povećanju stepena poštovanja ljudskih prava i smanjenju diskriminacije ranjivih grupa u Crnoj Gori, razgovarano je o uslovima boravka zatvorenika, kao i postupanju prema ranjivim grupama u toku sudskog postupka i boravka u zatvoru. Poseban akcenat stavljen je na učinioce krivičnih djela lica sa psihosocijalnim i intelektualnim teškoćama, korisnike psihoaktivnih supstanci i pripadnike LGBT populacije. 

Ministar pravde Zoran Pažin rekao je da su principi - jednak pristup pravdi i zabrana diskrimicije, od esencijalog značaja za vladavinu prava na kojoj se temelji država. 

Foto:AA

On je ocijenio da je poseban senzibilitet potrebno imati prema socijalno ranjivim grupama kao što je LGBTIQ zajednica ili ljudi sa psihosocijalnim i intelektualim teškoćama ili korisnicima psihoaktvnih supstanci. 

“Upravo mjera u kojoj su zaštićena ova prava je mjera humanosti društva”, rekao je Pažin. 

Izvršna direktorica nevladine organizacije Juventas Ivana Vujović rekla je da je osnovni uzrok diskriminacije ranjivih grupa nevidljivost u pravosudnom sistemu. 

“U Crnoj Gori je došlo do značajnog unapređenja prava osoba u sudskom postupku kao i prava i uslova boravka pritvorenih i lica na izdržavanju kazni zatvora”, navela je Vujović. 

Očigledno je, kako smatra, da postoji politička volja kao i jasno opredjeljenje Ministarstva pravde i menadžmenta zavoda za izvršenje krivičnih sankcija da se nastavi sa daljim reformama. 

“Međutim, napredak nije uvijek konzistentan, a neke dobre prilike da se stanje unaprijedi nisu uvijek iskorištene”, ocijenila je Vujović. 

Ona je navela da u odnosu na položaj osoba sa poteškoćama u psihičkom funkcionisanju, institucijama nedostaje obučen kadar, a često i prostorni kapaciteti. 

“Tako dolazimo u situaciju da se obavezna mjera liječenja od zavisnosti sprovodi u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija, koji nema specijalnu bolnicu, nema dovoljno zaposlenih u službi tretmana i službi zdravstvene zaštite, a specijalna psihijatrijska bolnica u Dobroti nema doviljno kreveta”, ukazala je Vujović. 

Dekan Fakulteta pravnih nauka na Univerzitetu Donja Gorica Zoran Stojanović kazao je da posebne kategorije lica krivično pravo dodatno pogađa, jer su oni već na određeni način zbog položaja ili smetnji, lične orjenatacije već imaju probleme u društvu.

Prema njegovim riječima, krivično pravo nije oblikovano tako da se upravlja prema neuračunljivim učiniocima. 

“Kažnjavati lice koje je duševno bolesno zaista ne postiže svrhu, jer te osobe ne mogu da razumiju kaznu, ni socijalno etički prekor koji ide sa kaznom”, pojasnio je Stojanović. 

On je precizirao da je statistički zanemrljiv broj krivičnih djela koja vrše neuračunjive osobe, iako su po pravilu, u pitanju teška krivična djela. 

“Češća su krivična djela lica sa određenim psihičkim smetnjama koja su daleko od toga da bi ih mogli proglasiti neuračunjilvim”, naveo je Stojanović.