“U ovom trenutku, situacija je sljedeća – dok se na crnom tržišu posluje bez barijera, nadležni organi revnosno informišu o „impozantnoj“ cifri naplaćenih kazni od strane inspekcijskih organa. Naravno, sve bi bilo u redu da je cilj sankcionisanja zaštita registrovanih privrednih subjekata od nelojalne konkurencije, ali nije tako. Zato ne čude ocjene članova UPCG da u Crnoj Gori važi dvostruk, dijametralno suprotan pristup borbi protiv sive ekonomije, za koji važi – jedne treba sankcionisati, a pred drugima zatvoriti oči“, navodi se u saopštenju.

Kako dodaju, u oblasti turizma koji je prepoznat kao strateška privredna grana, negativne implikacije postojanja neformalnog sektora toliko su velike da njihovo preusmjeravanje u formalnu ekonomiju moraju biti u vrhu prioriteta, a na to upućuje i konstantan rast neregistrovanih smještajnih kapaciteta, što dodatno ugrožava održivost onog dijela turističke privrede koja posluje legalno, u skladu sa zakonom. 

“Stoga UPCG pozdravlja i apsolutno podržava inicijativu koju su Upravi za inspekcijske poslove (UIP) nedavno uputili predstavnici 24 hotela iz Podgorice. Naime, hotelijeri su pozvali UIP da preduzme odgovarajuće mjere kako bi nadležne inspekcijske službe izvršile inspekcijske kontrole nad stambenim objektima i prostorima koji posluju nelegalno, a reklamiraju se (preko veb sajtova i medija) i izdaju kao objekti za pružanje usluga smještaja gostiju. Kao potvrdu, naveli su izvor svojih podataka, pune nazive i adrese nelegalnih objekata i prostora, kao i brojeve telefona lica koja na crno rentiraju stanove u Podgorici. UPCG podsjeća da Zakon o sprječavanju nelegalnog poslovanja definiše mogućnost provjere takvih navoda, a time i dalje postupanje nadležnih inspekcijskih službi. Takođe, hotelijeri su istakli da uz dvadesetak konkretno navedenih primjera postoji i oko 400 stambenih objekata i prostorija, odnosno oko 1.000 ležajeva koji se nelegalno izdaju”, objašnjava se u saopštenju.

Svjesna da se radi o više nego alarmantnim podacima, UPCG poziva UIP i nadležne organe da u što kraćem roku izvrše kontrole i po navedenom preduzmu sve neophodne mjere. U suprotnom, kako dodaju, pravna i fizička lica koja nelegalno obavljaju neki vid djelatnosti i ostvaruju prihode (u potpunosti ili djelimično) i dalje će u Crnoj Gori biti zaštićeni kao bijeli medvjedi, a registrovani privrednici prepušteni vjetrometini koju nosi ogromna mreža propisa (na lokalnom i nacionalnom nivou), kontinuirani nadzor inspekcijskih službi i sankcije koje im iste svakodnevno izriču. 

“Siva ekonomija čini 23-31 odsto crnogorskog bruto domaćeg proizvoda, a procjene stručnjaka govore da naša zemlja, po ovom osnovu, svake godine izgubi od 740 do 997 miliona eura. Umjesto sistemskog obračuna sa nelegalnim prometom proizvoda i usluga, represivne mjere se usmjeravaju na one subjekte koji su registrovali svoj biznis, a koji po tom osnovu nose kompletan fiskalni teret i trpe mjere kaznene politike. Za to vrijeme, oni koji rade na crno, ne osjećaju ni teret obaveza, ali ni inspekcijskih kontrola i pripadajućih kazni čiji izostanak nadležni organi pravdaju nedorečenošću, nedostacima pravne regulative i eksplicitnih ovlašćenja za postupanje u konkretnim situacijama. Rezultat svega je ocjena koja se u poslednje vrijeme često čuje, a glasi – poslovanje u sivoj zoni je isplativije“, stoji u saopštenju.

Kako zaključuju, UPCG je nedvosmisleno za poštovanje svih propisa i obaveza koje iz njih proističu, ali takođe traži i očekuje sistemski prilaz problemima uređenja poslovnog ambijenta, koji podrazumijeva prvenstveno uređenje pravne regulative koja će omogućiti suzbijanje svih pojava rada na crno, vladavinu prava u svim segmentima, ravnopravnost svih učesnika u tržišnoj utakmici, te odgovorno, neselektivno i korektno postupanje svih organa državne i lokalne uprave, pa time i inspekcijskih organa. 

“Tek tada i država i privrednici i građani mogu očekivati da njihov novac neće završiti u tuđim džepovima, odnosno da će borba protiv sive ekonomije imati efekta“, smatraju u UPCG.