Frankfurter algemajne cajtung (FAZ), Tagescajtung i Berliner cajtung u istom danu se bave Balkanom i politikom koja se vodi u i oko ovog dijela Evrope, a moglo bi se reći da je glavna teza da su Beograd, Banjaluka i Budimpešta tri glavna ruska saveznika u Evropi i da se politika Zapada, prije svega prema Srbiji i Republici Srpskoj mora mijenjati, to jest pooštriti.

Autor teksta u FAZ-u Mihael Martens se bavi prije svega Miloradom Dodikomi situacijom u bg. entitetu Republika Srpska, ali ističe i da ”predsjednik Srbije Aleksandar Vučić nije tako otvoreno proruski orijentisan kao Dodik“. U tekstu se podsjeća i da je Beograd podržao rezoluciju Generalne skupštine UN protiv ruske invazije na Ukrajinu, ali da se sa druge strane nije pridružio evropskim sankcijama Rusiji i da je podržava gdje god može.

Ističe se i da mediji pod kontrolom vlasti u Srbiji svakodnevno šire antizapadne stavove i da je efekat toga da je danas većina stanovnika Srbije protiv ulaska zemlje u EU. Takođe, u tekstu FAZ-a se ukazuje i na to da je desetine hiljada antiratno nastrojenih Rusa emigriralo u Srbiju, ali da tu sve više osjećaju pritisak srpske države koja im prijeti zabranom ulaska ili neprodužavanjem boravišne dozvole.

Berlinski Tagescajtung je oštriji prema Beogradu i ističe ocjenu da EU i Amerika žele da pridobiju srpske nacionaliste politikom razumijevanja, što je, smatra list – „opasan kurs“.

Konačno, Berliner cajtung smatra da je Njemačka, kao najvažniji trgovinski partner Hrvatske, BiH i Srbije, jedina država koja bi mogla da uvede red na Balkanu i trajno obezbijedi sopstvene strateške interese u regionu.

Američki SIEnEn (CNN) u posljednjem tekstu o Srbiji ocjenjuje da Zapad oprašta Aleksandru Vučiću izazivanje konflikta u regionu sa idejom da Beograd privuče na svoju stranu i odvoji ga od Rusije. Većina sagovornika smatra da je ćutanje Zapada pogrešna politika u trenutku dok Vučić destabilizuje Balkan i da je potreban oštriji kurs prema Srbiji.

Danas se u Srbiji na pisanje SiEnEn-a i FAZ-a osvrnuo i predsjednik Srbije Aleksandar Vučić. U objavi na Instagram malogu #buducnostsrbijeav on se zahvaljuje ovim medijima na tome što ga promovišu svakodnevno i daje savjet – “nemoj dozvoliti jeziku da grmi, ako ti snaga šapuće”.

Govoreći o odnosu Njemačke prema Srbji, dopisnik iz Berlina Nenad Radičević podsjeća da spoljnu politiku u Njemačkoj drže Zeleni, koji su gotovo oduvijek bili oštri prema Beogradu.

”Sa druge strane i određeni Socijaldemokratski kadrovi koji su čak bili u vladi Angele Merkel, poput Mihaila Rota koji je bio zamjenik šefa diplomatije i zapravo ministar za evropska pitanja – on je sada u Bundestagu predsjednik Odbora za spoljnu politiku i on je između opstalog i jedan od inicijatora i potpisnika onog pisma koje je zapravo veoma kritično prema Srbiji kao takvoj, odnosno prema politici koju vodi Vučić. Tako da u tom smislu se situacija promijenila”, kaže Radičević.

Ističe i da osim Mihaela Martensa iz FAZ-a, u njemačkim medijima je vrlo malo dobrih poznavalaca prilika na Balkanu.

”Ostali ili nedovoljno poznaju situaciju pa je prezentuju kroz te neke vrlo lake formule proruskog uticaja ili viđenja Balkana iz devedesetih. Ili sa druge strane imaju vrlo izraženu agendu koju plasiraju kroz svoje tekstove… Činjenica je u tome da Srbija i njena politika izlazi iz tog zapadnog kursa i prije svega to je očigledno po pitanju rata u Ukrajini. I to je jedan od razloga zašto je mnogim novinarima vrlo lako da Srbiju svrstaju u taj koš”, kaže Radičević i dodaje da se ne može reći da su kabinet Olafa Šolca i njegov spoljnopolitički savjetnik dio tih kritika i njemački kancelar ima svoje na neki način paralelno ministarstvo spoljnih poslova države i da oni sagledavaju to nešto blaže.

Seriji kritičkih tekstova u njemačkim medijima i na SiEnEn-u prethodilo je pismo nekoliko desetina parlametnaraca iz SAD i evropskih zemalja, u kojem traže da Zapad pooštri politiku prema Srbiji po pitanju Kosova. Kada se sve to stavi u kontekst, evidentno je da postoji ozbiljna struja koja pruža podršku Prištini i ima razumijevanja za poteze tamošnje vlade – i sve je glasnija, ocjenjuje za Glas Amerike diplomata u penziji Zoran Milivojević.

”Ta struja se aktivira u namjeri da izbalansira odgovornost, da stavi do znanja da nije samo Priština odgovorna za eskalaciju, već da tu odgovornost treba podijeliti sa Srbijom, a sve je priprema za neku jesen i nastavak procesa, prvo deeskalacije, a onda i dijalog koji treba da uslijedi. Vezano je za specifičan tajming, imajući u vidu političke okolnosti i potrebe i u Vašingtonu i u Briselu, u Briselu su izbori na proljeće, u Vašingtonu tek kasnije, ali postoji interes da se ove stvari apsolviraju ranije, ako je moguće do kraja godine na linijama koje odgovaraju interesima tih struktura koje idu na izbore”, smatra Milivojević.

Potpisnici pisma iz Amerike, poput predsjednika Spoljnopolitičkog komiteta u Senatu – demokrate Boba Menendeza, kao i kritička analiza SiEnEn-a, ukazuju na to da postoji jaka struja u vladajućoj Demokratskoj stranci koja nije saglasna sa politikom američke Vlade prema pitanju Kosova, kaže Milivojević.

”Vidjećemo koliki će biti uticaj ovih drugih struktura, ali se ne mogu zanemariti. Te strukture su važne i upravo ovaj novi talas sa medijima pokazuje da se ono pismo ne može posmatrati kao epizoda i ne može se minimizirati kako je to pokušano… Ne treba zaboraviti da su demokrate na vlasti u Americi, da britanski parlamentarci isto odražavaju stav vlasti i vladajućih struktura, i ne treba zaboraviti Mihaila Rota, predsjednika spoljnopolitičkog odbora njemačkog parlamenta (poslanika opozicije, prim.nov), očigledno da je njegova pozicija u pismu proizvela reakciju njemačkih medija”, kaže Milivojević.

Stoga, zaključuje penzionisani diplomata, politika struje kritički nastrojene prema Srbiji može imati uticaja na ponašanje izvršnih vlasti.

Na pitanje da li ovakva kritika Beograda ide na ruku aktuelnoj administraciji SAD, Milivojević odgovara: “Mislim da im ne smeta”.

Vraćajući se na temu pisanja zapadnih medija o dešavanjima u Srbiji i regionu, Nenad Radičević smatra “da je smiješno govoriti o tome da je Amerika sad prosrpski nastrojena u trenutku kada su četiri funkcionera iz Republike Srpske, i jedan – i to šef BIA u Srbiji na sankcijama američkih insitucija”.

Istovremeno, Radičević na kraju ocjenjuje da bi i Angela Merkel, koja je u vrijeme dok bila kancelarka Njemačke podržavala Aleksandra Vučića, danas u situaciji sa ratom u Ukrajini vodila vrlo sličnu politiku onoj koju vodi Olaf Šolc.